Zapalenie zatok. Objawy, leczenie

Zapalenie zatok to jedna z częściej spotykanych dolegliwości, którym towarzyszy m.in. uczucie zatkanego nosa, bół głowy, uczucie ucisku, a także zwiększona ilość wydzieliny. Jakie jeszcze są objawy zapalenia zatok? Jakie rodzaje zapalenia zatok są spotykane? Jak leczyć zapalenie zatok?

Czym są zatoki i jaką funkcję pełnią?

Zatoki to puste przestrzenie w obrębie twarzoczaszki, połączone ze sobą niewielkimi otworami. W zatokach produkowana jest wydzielina, która nawilża te przestrzenie. Dzięki nim (zatokom) regulowane jest m.in. ciśnienie, pełnią funkcję nawilżającą i ogrzewającą wdychane powietrze.

Według badań naukowych zatoki odgrywają dużą rolę w obronie mózgu przed urazami i zapewniają niższą masę twarzoczaszki dzięki pustym przestrzeniom. W ocenie wielu lekarzy zatoki modulują także głos i pełnią funkcję ochronną ucha środkowego.

Dobra wentylacja zatok jest jednym z pierwszych elementów ochrony organizmu człowieka.

Sprawdź także: Recepta online – jak długo jest ważna?

Jakie są rodzaje zatok?

Zatoki podzielić można na cztery rodzaje. Pod względem ich położenia będą to:

• zatoki szczękowe
• zatoki czołowe
• zatoki sitowe
• zatoki klinowe

Każda z nich pełni zbliżoną rolę, jednak musimy pamiętać, że z uwagi na ich położenie, w przypadku powstania stanu zapalnego mogą dawać różne dolegliwości.

Tabata! Tym treningiem spalisz tłuszcz i wzmocnisz odporność

Objawy zapalenia zatok

Wspólnym objawem zapalenia zatok zwykle jest ból. W zależności od położenia zatoki może być zlokalizowany w różnych miejscach i charakteryzować się różną intensywnością.

Objawy zapalenia zatok szczękowych to m.in:

• bóle zębów
• ból skroni
• uczucie “rozsadzania szczęki”
• bóle zlokalizowane w okolicach oczu
• łzawienie oczu
• ropna wydzielina w nosie (może mieć kolor żółty lub zielony)
• bóle podczas pochylania

Objawy zapalenia zatok sitowych to m.in.:

• ból głowy
• ucisk w okolicach oczu (zwykle w kącikach oczu)
• łzawienie oczu lub wysychanie oczu
• ból w pozycji leżącej
• ból podczas pochylania się
• ból podczas kaszlu
• uczucie “rozsadzania” w okolicach nosa i oczu

W przypadku zapalenia zatok sitowych ból może zmniejszać się podczas unoszenia głowy do góry.

Objawy zapalenia zatok czołowych to m.in.:

• ból czoła (zwykle w dolnej partii, czyli nad oczami i nosem)
• ból głowy
• ból w pozycji leżącej
• ból nasilający się podczas pochylania

Podobnie jak w przypadku zapalenia zatok sitowych, ból może zmniejszać się podczas unoszenia głowy.

Objawy zapalenia zatoki klinowej to m.in.:

• ból głowy w okolicy czoła
• ból głowy w okolicy potylicy
• ból w okolicy oczodołów i oczu
• ból promieniujący na całą głowę

Ostre zapalenie zatok – objawy i leczenie

Współczesna medycyna rozróżnia przewlekłe zapalenie zatok oraz ostre zapalenie zatok. W przypadku ostrego zapalenia zatok trwa ono zwykle kilka dni. Do typowych objawów ostrego zapalenia zatok zaliczyć można m.in.:

• niedrożność nosa
• gęsta i lepka wydzielina z nosa – może mieć kolor zółty lub zielony
• ból gardła i migdałków
• kaszel, bardzo często nasilający się w nocy pod wypływem spływającej do gardła wydzieliny
• bóle zębów, a także człej szczęki (ucisk lub rozsadzanie)
• osłbaniony węch
• nieświeży oddech
• bóle uszu lub zatkane uszy
• bóle głowy
• zmniejszony apetyt
• ogólne gorsze samopoczucie i senność

W przypadku ostrego zapalenia zatok czasem towarzyszy mu także gorączka.

Leczenie ostrego zapalenia zatok zwykle obejmuje podawanie choremu leków przeciwbólowych, wentylację, płukanie roztworem soli, inflacje, obkurczanie śluzówki sprayami do nosa.

Jeśli ostre zapalenie zatok ma podłoże wirusowe, polepszenie następuje zwykle w ciągu kilku dni. Jeśli przyczyną dolegliwości są bakterie, lekarz może włączyć antybiotykoterapię, która skutecznie pozwoli na oczyszczenie zatok z bakterii i pozwoli na ich udrożnienie.

Przewlekłe zapalenie zatok – objawy i leczenie

Przewlekłe zapalenie zatok może być spowodowane różnymi czynnikami zarówno zewnętrznymi, jak i “wewnętrznymi”. O przewlekłym zapaleniu zatok mówimy wtedy, gdy dolegliwości nie ustępują przez minimum 12 tygodni.

Typowymi objawami przewlekłego zapalenia zatok są:

• zatkany nos, co znacznie utrudnia oddychanie i powoduje szybką męczliwość
• zielona lub żółta wydzielina z nosa, która występuje przez dłuższy okres
• spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
• ból zlokalizowany w różnych częściach twarzy, któremu towarzyszy uczucie rozpierania
• ogólne osłabienie wynikające zarówno z przewlekłego stanu zapalnego, jak i niedrożności zatok i słabej wentylacji organizmu.
• częściowa utrata powonienia i smaku lub znaczne osłabienie tych zmysłów

Prócz powyższych przewlekłemu zapaleniu zatok towarzyszyć mogą także:

• ból głowy spowodowane zwiększonym ciśnieniem w zatokach
• bóle uszu lub w pobliżu uszu
• bóle szczęki i zębów
• uczucie ciała obcego w gardle lub podrażnienie gardła wynikające ze spływającej wydzieliny
• kaszel, który zwykle nasila się podczas leżenia
• nieświeży oddech.

Przyczyn przewlekłego zapalenia zatok może być wiele, jednak do najczęściej wymienianych należą:

• alergie (nie ma znaczenia ich etiologia)
• polipy blokujące drożność zatok
• wady anatomiczne uniemożliwiające prawidłową wentylację zatok
• skrzywiona przegroda nosa (np. na skutek jego złamania) skutecznie utrudniająca wentylację zatok
• infekcje wirusowe i bakteryjne górnych dróg oddechowych
• nikotynizm i narażenie na substancje i gazy drażniące
• refluks

Leczenie przewlekłego zapalenia zatok zależne jest od czynników wpływających na stan chorego. W przypadku trwałej niedrożności lub utrudnionej drożności często niezbędna jest operacja. W przypadku alergii lub refluksu niezbędne ich wyleczenie i dalsza obserwacja chorego.

Zdjęcie główne: Milkos via Canva.